Aan de wieg van een nieuw niche-platform met Simon Perneel
09/02/2024
Aan de wieg van een nieuw niche-platform met Simon Perneel.
Is er ondertussen nog iemand die twijfelt aan het nut van groendaken? Het lijkt er op dat dit niet meer uit ons landschap weg te denken is en omdat dat zo’n goeie zaak is, wordt bij Groen Groeien een nieuw niche-platform gestart dat zich helemaal op deze sector richt. Een boeiend gesprek met Simon Perneel die met veel enthousiasme vertelt waar hij voor staat, waarom het platform er komt en wat de voordelen daarvan zijn.
Auteur en beelden: Pieter Clicteur
Kun je omschrijven waarvoor we bij Green Building Projects terecht kunnen?
We zijn ondertussen 15 jaar bezig met het plaatsen van groendaken, daktuinen en groene gevels. Stelselmatig zijn we uitgegroeid van een eenmanszaak naar een bvba waar er ondertussen 8 mensen in de aanleg werken, 2 mensen op de bureau en 4 chauffeurs in een zusterbedrijf. Onze diensten zijn de laatste jaren uitgebreid naar volledige omgevingsaanleg, ontwerp en advies over daktuinen. Niet alle architecten weten hoe ze aan een groendak of daktuin moeten beginnen of wat er voorzien moet worden. Daarom is dat advies van groot belang.
Gaat dit dan over ontwerp en advies van een volledige tuin of enkel een daktuin?
Van een volledige tuin en omgeving. We hebben een eigen landschapsarchitect in dienst waardoor we het proces van A tot Z kunnen aanbieden, vooral met eigen mensen. We proberen - op een paar zaken na - alles binnen het eigen bedrijf aan te bieden. Voor ons is het altijd een voordeel om een groendak of daktuin te verkopen maar het is geen must in ons ontwerp. We zitten voor 90% op de projectmarkt waardoor we dikwijls in situaties komen waar de ontwerpen al getekend zijn of waar de architect zijn gebouw al ontworpen heeft.
Groendaken raken stilaan meer ingeburgerd in ons landschap. Groengevels zijn echter nog niet zo prominent aanwezig. Waar liggen de grote verschillen?
Bij de groengevels moet je twee types onderscheiden. Er zijn groengevels met klimplanten, dat kent iedereen al. Dat gaat over gevels met klimop, blauwe regen, wilde wingerd, … Daarnaast zijn er intensieve groenwanden waar je vaste planten laat groeien in een medium op de muur. Visueel is het grootste verschil met een groendak dat je groengevels altijd ziet. In your face, zeg maar. Daardoor worden ze heel vaak gebruikt als een eye-catcher. Een groendak ligt dikwijls op een plat dak waardoor je niet weet dat ze er zijn.
Een groot verschil tussen de twee types is de prijs. Een gevel met klimplanten is goed betaalbaar maar een intensieve groenwand is een stuk duurder. Daardoor zie je die projecten nog iets minder. Als je ze ziet, is het bij mensen die super overtuigd zijn van de voordelen of bij bedrijven die zich willen profileren met een groen imago.
Zijn de voordelen van een groengevel dezelfde als deze van een groendak?
In zekere mate wel maar een groendak heeft als extra voordeel dat je dakdichting beschermd wordt. Het grootste verschil zit hem in de water buffering. Waar een groendak dikwijls wordt geplaatst omdat het regenwater ophoudt en langzaam weer vrij geeft, is dat met een intensieve groene gevel een ander verhaal. De gevel heeft water nodig omdat de planten leven en overleven door irrigatie en bemesting. Een groengevel verbruikt water maar als je dat waterverbruik vergelijkt met pakweg veeteelt is dat verbruik marginaal te noemen. Als je de combinatie hebt van een groengevel en -dak kun je het water dat van je dak in de regenput terecht komt, perfect gebruiken om je gevel te wateren.
De esthetische meerwaarde is dezelfde maar door de zichtbaarheid is dit misschien hoger in te schatten bij een groengevel. Het verkoelende effect is bij de twee systemen gelijklopend. Daarnaast zuiveren ze allebei fijn stof en staan ze in voor extra biodiversiteit.
Zijn er misverstanden rond groendaken en groene gevels die de wereld moeten worden uitgeholpen?
Bij groendaken worstelen we nog met het vooroordeel dat lekken niet te detecteren zijn. Theoretisch klopt het dat je lekken minder makkelijk kan opsporen als het dak is aangelegd maar de realiteit toont dat door de aanwezigheid van een groendak de kans op lekken gigantisch verkleint. Als er tijdens een storm pakweg een tak op je dak valt, vangt het groendak dat netjes op. Een kaal dak met epdm of roofing zal veel sneller beschadigd raken.
Bij groengevels zit het hem vooral in de gevels met klimplanten waar mensen er van uit gaan dat de planten hun gevel zullen beschadigen. Dat is een voorbijgestreefd probleem. Bij oude muren kan het inderdaad gebeuren dat de plant in kieren of spleten groeit en de muur doet barsten maar bij nieuwe muren is dat probleem niet aan de orde. Ook de mythe van de vochtige muren dateert van toen mensen bouwden zonder spouw. Dan was het inderdaad zo dat die muren rekenen op de zon om uit te drogen maar we bouwen ondertussen al 40 of 50 jaar met een spouw dus dat probleem stelt zich niet meer.
Er is de laatste jaren veel te doen rond biodiversiteit. Denk aan de succesvolle "maai mei niet"-campagne. In hoeverre kunnen groendaken hier een rol in spelen?
Elk groendak dat goed is opgebouwd is een meerwaarde voor de biodiversiteit. Zelfs een eenvoudig sedum dak trekt al heel wat insecten aan. Een heel goeie trend van de laatste 5 jaar is de omschakeling van een puur sedum dak naar een bio divers groendak. Door een iets dikker pakket substraat te plaatsen kunnen veel meer planten overleven en kunnen we overschakelen naar kruiden en bloemen. Daardoor trek je nog meer insecten aan. Een sedum dak wordt in een droge periode heel schraal maar opschalen naar een bio divers groendak waar meer beschutting is, biedt een grote meerwaarde. We werken met boomstammen, kleine vijvertjes, glooiingen, … waardoor er heel veel mogelijk is. Je kunt dus heel zeker stellen dat we met een groendak een grote meerwaarde bieden. Bij groengevels heb je dezelfde voordelen en zien we dat vogels er in nestelen.
Mocht je de oppervlaktes van groendaken en gevels uitvouwen, dan zou je schrikken van het volume aan groen, dikwijls meer dan een tuin. Besturen hebben de mond vol over ontharding. Daar kunnen wij een oplossing voor bieden.
Er wordt bij Groen Groeien een nieuw niche-platform voor dak- en gevelgroen gelanceerd. Hoe is dat tot stand gekomen?
Een aantal jaar geleden hebben we met een groep collega’s het initiatief genomen om een federatie op te zetten die onze markt overkoepelt. Het plan was de collegialiteit te verbeteren en de standaard te verhogen. We zagen dat heel wat low-budget groendaken werden geplaatst, zonder waterbuffer, met een minimale dikte aan substraat waardoor de daken schraal en dor stonden. Uit testen bleek dat ze dezelfde biodiversiteit hadden van een woestijn. De kwaliteit moest omhoog.
We vonden onze plaats onder confederatie bouw maar we misten wat ondersteuning waardoor we met de leden beslisten om onze eigen koers te varen. Groen Groeien kwam met het voorstel een niche-platform op te richten. De body van Groen Groeien geeft ons de mogelijkheid onze eigen targets te stellen en geeft ons een bepaalde vrijheid om eigen doen en laten te kiezen. Dat lijkt ons de ideale omgeving om verder te groeien.
Onze federatie is het aanspreekpunt van de Europese federatie. De EFB is de federatie die alle Europese landen samen brengt om te proberen op Europees niveau bepaalde targets te halen wat betreft groene daken en gevels.
We zijn nu net gestart en gaan dit jaar gebruiken om de vormgeving er in te krijgen en volgend jaar proberen de vooropgestelde doelen te halen.
De missie van BFDG was om kwaliteit en bekendheid te promoten en verbeteren. Blijft deze missie overeind nu de federatie bij Groen Groeien is aangesloten?
Voor een groot stuk blijft dit ons doel. Wat er nu bij komt is dat we ons kunnen richten op het informeren van andere tuin-aannemers en -architecten waar Groen Groeien een mooie vertegenwoordiging van is. Zo organiseerden we dit jaar een fietstocht waarbij verschillende projecten werden bezocht. Zo’n initiatieven zijn altijd leuk om mensen warm te maken of te inspireren.
De website (www.groenblauwbouwen.be) is online en willen we inzetten om stukken aan te bieden aan architecten of bouwheren zoals een onafhankelijk lastenboek voor de verschillende types daken en wanden. Op die manier kunnen we kennis delen en kwaliteit verhogen. Als we daar een lijst van leden aan vast hangen die die manier van werken onderschrijven, krijg je meteen een link naar uitvoerders.
Hoor ik hier een kwaliteitslabel komen?
Dat is altijd één van onze werkpunten geweest waar we naartoe willen. Dat is niet altijd makkelijk want er zijn verschillende bedrijven die een verschillende manier van werken hebben en diverse systemen verdelen. Maar uiteindelijk waren die eerste stappen snel gezet en staat al veel klaar om dit te lanceren. Wie weet krijgen we het er dit jaar nog door.
Krijg je meer slagkracht nu BFDG onder de Groen Groeien-koepel huist?
Dat hopen we! Het is altijd interessant om met een grote groep iets samen te kunnen doen en ik denk dat Groen Groeien al bewezen heeft dat ze mooie zaken kunnen realiseren en aan de basis liggen om bepaalde sturing te geven op hoger niveau. Ik denk dat het een goeie keuze is geweest om ons onder hun koepel te scharen. Wie weet kunnen we op politiek niveau veranderingen door duwen. We doen dit op vandaag al via de EFB maar dat lobbywerk zit op Europees niveau, dan moet het nog doorsijpelen. Via Groen Groeien kunnen we korter op de bal spelen. Ik heb er vertrouwen in dat dat goed komt.
